Προανακριτικές πράξεις αστυνομικών οργάνων- Απόφαση 1330/2016 Τμ. Α' Συμβουλίου της Επικρατείας

Προανακριτικές πράξεις αστυνομικών οργάνων- Απόφαση 1330/2016 Τμ. Α' Συμβουλίου της Επικρατείας

Το άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος, ορίζοντας ότι «Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους» έχει αναγάγει σε συνταγματικό κανόνα την ισότητα ενώπιον των δημοσίων βαρών, συνιστά δε, παράλληλα, και διάταξη στην οποία θεμελιώνεται η αποζημιωτική ευθύνη του Δημοσίου από πράξεις των οργάνων του που προκαλούν ζημία, παράνομες (ΣτΕ 980/2002) ή νόμιμες (ΣτΕ 5504/2012). Τούτο, διότι η ισότητα ενώπιον των δημοσίων βαρών επιτάσσει και την αποκατάσταση της ζημίας που κάποιος υφίσταται από την δράση, χάριν του δημοσίου συμφέροντος, των οργάνων του Κράτους, όταν η δράση αυτή δεν είναι σύννομη ή όταν είναι μεν νόμιμη αλλά προκαλεί βλάβη ιδιαίτερη και σπουδαία, σε βαθμό ώστε να υπερβαίνει τα όρια που είναι κατά το Σύνταγμα ανεκτά προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο σκοπός δημοσίου συμφέροντος στον οποίο αποβλέπει η δράση αυτή, σύμφωνα με την οικεία νομοθεσία. Πραγματώνεται δε ο σκοπός της διατάξεως αυτής υπό την ως άνω έννοια όταν αποκατάσταση τέτοιας ζημίας καθίσταται δυνατή σε περίπτωση ζημιογόνου δράσεως οιουδήποτε οργάνου του Κράτους, άρα και εκείνης των οργάνων τα οποία είναι ενταγμένα στην δικαστική λειτουργία.

Το δικάσαν διοικητικό εφετείο κατέληξε στην κρίση ότι εν προκειμένω υπήρχε ευθύνη των οργάνων του Δημοσίου, κατά το άρθρο 105 του ΕισΝΑΚ και ότι η ζημία του αναιρεσιβλήτου (ηθική βλάβη) προήλθε από παράνομη απόφαση της διυπουργικής σύσκεψης και από τα ανωτέρω έγγραφα (σήματα) του 3ου Τμήματος Ναρκωτικών, της Διεύθυνσης Δημόσιας Ασφάλειας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης προς τις Αστυνομικές Διευθύνσεις όλης της χώρας.Με τα δεδομένα αυτά, το δικάσαν δικαστήριο κατέληξε στην κρίση ότι εν προκειμένω συνέτρεχε ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου, κατά το άρθρο 105 ΕισΝΑΚ, να ανορθώσει τη ζημία που υπέστη ο αναιρεσίβλητος από τις προαναφερόμενες ενέργειες, οι οποίες, κατά την κρίση του εφετείου, υλοποιήθηκαν με τις κατασχέσεις των ανωτέρω ειδών. Περαιτέρω, το δικάσαν διοικητικό εφετείο απέρριψε τους λόγους εφέσεως του Ελληνικού Δημοσίου ότι αφενός οι διατάξεις του ν. 1729/1987 που παραβιάστηκαν έχουν τεθεί χάριν του γενικότερου συμφέροντος και αφετέρου ότι οι σχετικές κατασχέσεις των προϊόντων διενεργήθηκαν κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας ή απόφασης αρμοδίου δικαστηρίου, δηλαδή δικαστικών λειτουργών κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Συγκεκριμένα, το δικάσαν δικαστήριο απέρριψε τον πρώτο λόγο εφέσεως του Ελληνικού Δημοσίου ως νόμω αβάσιμο με τη σκέψη ότι, κατά την έννοια του άρθρου 105 του ΕισΝΑΚ, το Ελληνικό Δημόσιο ευθύνεται σε αποζημίωση και όταν τα αρμόδια όργανά του κατ’ εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή διατάξεως που έχει τεθεί χάριν του γενικού συμφέροντος είτε προς το συμφέρον ορισμένου ή ορισμένων προσώπων, προσβάλλουν ιδιωτικό δικαίωμα που θεμελιώνεται σε άλλη από τη διάταξη που παραβιάστηκε, όπως εν προκειμένω εκείνες που προστατεύουν το δικαίωμα της ιδιοκτησίας και την προσωπικότητας (άρθρα 5 παρ. 1 και 17 του Συντάγματος, 57, 973 και 1094 του ΑΚ).

Για το λόγο, συνεπώς αυτόν, της πλημμελούς, δηλαδή αιτιολογίας της αναιρεσιβαλλόμενης αποφάσεως, ο οποίος προβάλλεται καθ’ ερμηνεία του δικογράφου της υπό κρίση αιτήσεως, πρέπει η αίτηση αυτή να γίνει δεκτή, η προσβαλλόμενη απόφαση να αναιρεθεί και η υπόθεση, η οποία χρειάζεται διευκρίνιση ως προς το πραγματικό, να παραπεμφθεί στο δικάσαν δικαστήριο για νέα κρίση, παρέλκει δε, κατόπιν αυτού, ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών λόγων αναιρέσεως.

 

Eυθύνη του Δημοσίου προς αποζημίωση λόγω απλώς εσφαλμένης ερμηνείας του νόμου ή απλώς εσφαλμένης εκτιμήσεως των πραγμάτων από δικαστικό λειτουργό δεν είναι συμβατή με τη φύση του δικαστικού έργου...