Λύση γάμου λόγω ισχυρού κλονισμού- υπ’ αριθμ. 315/2018 απόφαση Α1’ Τμήματος ΑΠ

Λύση γάμου λόγω ισχυρού κλονισμού- υπ’ αριθμ. 315/2018 απόφαση Α1’ Τμήματος ΑΠ

Από το συνδυασμό των άρθρων 218 παρ.1, 219 παρ.1 και 591 παρ.1 ΚΠολΔ, προκύπτει ότι σε περίπτωση επίκλησης εκ μέρους του ενάγοντος συζύγου δύο βάσεων του άρθρου 1439 ΑΚ, δυνάμει των οποίων αιτείται τη λύση του γάμου του και συγκεκριμένα, λόγω ισχυρού κλονισμού από λόγο που αφορά το πρόσωπο του εναγομένου συζύγου, σύμφωνα με την παράγραφο 1, αλλά και λόγω ισχυρού κλονισμού, που τεκμαίρεται, λόγω διετούς διάστασής τους, σύμφωνα με την παράγραφο 3, και ανεξάρτητα αν υπάρχει απλή σώρευση ή επικουρική, το δικαστήριο δεν είναι υποχρεωμένο, με βάση την αρχή της εξουσίας διαθέσεως (άρθ. 106 ΚΠολΔ), να λάβει υπόψη τη σειρά προτεραιότητας, που υποδεικνύει ο ενάγων, αλλά μπορεί να ερευνήσει πρώτα τη βάση της διετούς διάστασης, ακόμη και αν υποβάλλεται επικουρικά, και μόνον, αν αυτή δεν αποδεικνύεται, να προχωρήσει στην έρευνα της κύριας βάσης και τούτο, διότι οι άνω βάσεις της αγωγής διαζυγίου αναπτύσσουν ισοδύναμη ενέργεια, καθόσον η αιτούμενη με αυτές διάπλαση, που είναι η λύση του γάμου και όχι η δικαστική διάγνωση του λόγου διαζυγίου που δικαιολογεί την απαγγελία του, επέρχεται ήδη με την αποδοχή της μίας βάσης, έστω και επικουρικής, ώστε να καθίσταται αλυσιτελής η έρευνα της άλλης βάσης, για έλλειψη εννόμου συμφέροντος του ενάγοντος, το οποίο δεν υφίσταται ούτε για την άσκηση έφεσης ούτε και αναίρεσης για το λόγο αυτό εκ μέρους του, αφού με την παραδοχή της επικουρικής βάσης της αγωγής του και τη λύση του γάμου, που επιδίωκε με αυτή, θεωρείται ότι νίκησε (ΑΠ 20/2015, ΑΠ 470/2005). Έννομο δε συμφέρον για τον ίδιο λόγο δεν υφίσταται ούτε για την άσκηση έφεσης ή αναίρεσης από τον ενάγοντα, κατά της προσβαλλόμενης απόφασης, κατά το μέρος που δέχτηκε αντίθετη αγωγή του εναγομένου συζύγου και έλυσε το μεταξύ τους γάμο για τον προβλεπόμενο στο άρθρο 1439 παρ. 3 ΑΚ λόγο, αφού και ο ίδιος ο ενάγων επεδίωκε για τον ίδιο λόγο τη λύση του γάμου με την επικουρική βάση της αγωγής του, η οποία και έγινε δεκτή.

Εξάλλου, ενόψει ότι με τις διατάξεις του άρθρου 1439 παρ. 1 και παρ. 3 ΑΚ καθιερώνεται πλέον ως λόγος διαζυγίου ο αντικειμενικός κλονισμός της έγγαμης σχέσης και είναι αδιάφορο, αν αυτός οφείλεται σε υπαίτιο ή ανυπαίτιο κλονιστικό γεγονός, ότι αντικείμενο της δίκης διαζυγίου είναι, όχι η δικαστική διάγνωση του λόγου διαζυγίου που δικαιολογεί την απαγγελία του, αλλά το διαπλαστικό δικαίωμα της λύσης του γάμου και ότι το δεδικασμένο της διαπλαστικής απόφασης του διαζυγίου αφορά στην έννομη σχέση ή συνέπεια ή στο δικαίωμα που κρίθηκε και δεν εκτείνεται σε ζητήματα υπαιτιότητας, στην περίπτωση που έγινε δεκτή αγωγή του ενάγοντος συζύγου για λύση του γάμου του με τον εναγόμενο, κατά την επικουρική της βάση, λόγω ισχυρού κλονισμού που τεκμαίρεται εξαιτίας της διετούς διάστασής τους, αυτός δεν έχει έννομο συμφέρον να ασκήσει έφεση ή αναίρεση, ώστε να γίνει δεκτή η αγωγή του κατά την κύρια βάση της, για λύση του γάμου, λόγω ισχυρού κλονισμού, από λόγο που αφορά το πρόσωπο του εναγομένου, καθόσον οι αιτιολογίες της απόφασης της λύσης του γάμου για το λόγο αυτό, δεν έχουν στοιχεία διατακτικού και δεν παράγουν δεδικασμένο για ζητήματα υπαιτιότητας σε άλλη δίκη, ούτε και στη δίκη διατροφής μετά το διαζύγιο, όπως προβλέπει το άρθρο 1442 ΑΚ, ενόψει της διάταξης του άρθρου 1444 παρ. 1 ΑΚ (AΠ 50/2013, ΑΠ 477/2012).

Επιμέλεια: Βασιλική Γεωργίου / Επιστημονική Συνεργάτης e-Θέμις

Καθένας από τους συζύγους μπορεί να ζητήσει το διαζύγιο, όταν οι μεταξύ τους σχέσεις έχουν κλονισθεί τόσο ισχυρά, από λόγο που αφορά το πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων, ώστε βάσιμα η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης να είναι αφόρητη για τον ενάγοντα.