Απόφαση 965/2018 Τμήμα Γ΄ ΣτΕ - Έκπτωση αιρετού άρχοντα Ο.Τ.Α.

Απόφαση 965/2018 Τμήμα Γ΄ ΣτΕ - Έκπτωση αιρετού άρχοντα Ο.Τ.Α.

Όπως απεφάνθη το Δικαστήριο, για την έκπτωση αιρετού άρχοντα Ο.Τ.Α. λόγω  αμετάκλητης ποινικής καταδίκης του απαιτείται πάντοτε η έκδοση διαπιστωτικής αποφάσεως από το αρμόδιο κρατικό όργανο, με την οποία καθορίζεται ο χρόνος στον οποίο ανατρέχει η έκπτωση, από τον οποίο και παύει οριστικά η άσκηση των καθηκόντων του εκπίπτοντος για το υπόλοιπο χρονικό διάστημα μέχρι τέλους της θητείας του. Για την επέλευση των αποτελεσμάτων αυτών κρίσιμος είναι ο χρόνος κατά τον οποίο η ποινική καταδίκη κατέστη αμετάκλητη (ΚΠΔ 546 παρ. 2).

Η αυτοδίκαιη έκπτωση λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης του για παράβαση καθήκοντος επέρχεται μόνον εφόσον στην ποινική απόφαση περιλαμβάνεται ειδική και συγκεκριμένη διαπίστωση ότι από τη διάπραξη του αδικήματος προξενήθηκε οικονομική βλάβη στον οικείο Ο.Τ.Α. Δεν δύναται δε να εκφέρει το πρώτον την κρίση αυτή το αρμόδιο κρατικό όργανο κατά την έκδοση της διαπιστωτικής περί εκπτώσεως πράξης του. Ωστόσο, από τα βεβαιούμενα στην ποινική απόφαση δύναται να προκύπτει αυτοθρόως η οικονομική βλάβη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ως εκ της μειώσεως του συνολικού ύψους  επιβληθέντων προστίμων, δεδομένου ότι ποσοστό τουλάχιστον 50 αυτών αποτελεί έκτακτο έσοδο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (άρ. 16 παρ. 1 ν. 2946/2001). Με τον τρόπο αυτό η μείωση συνιστά κατ’ ουσίαν διαγραφή και αναιρείται ο σκοπός των κυρωτικών διατάξεων του άρ. 57α παρ. 1 και 4 Ν.Δ. 136/1946. Με τα δεδομένα αυτά, το αρμόδιο κρατικό όργανο δεν προβαίνει σε ιδία κρίση ως προς την πρόκληση οικονομικής βλάβης αλλά σε απλή διαπίστωση της ως ευθέως συναγομένης από τα κριθέντα με την αμετάκλητη καταδικαστική.

Το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης, αν και ισχύει για κάθε διοικητική ενέργεια ή μέτρο σε βάρος των δικαιωμάτων ή συμφερόντων του θιγόμενου (Σ  20 παρ. 2, ΚΔΔιαδ 6 παρ. 1), δεν έχει έδαφος εφαρμογής σε περιπτώσεις δυσμενών διοικητικών πράξεων οι οποίες εκδίδονται βάσει αντικειμενικών προϋποθέσεων και ασυνδέτως προς οποιαδήποτε υποκειμενική συμπεριφορά του προσώπου, του οποίου τα συμφέροντα θίγουν (πρβλ. ΣΕ 788/2014, 4648/2012, 1502/2011, 3238/2007, 1120/2005, 2074/2002 κ.ά.).

Η αυτοδίκαιη έκπτωση αιρετού άρχοντα της τοπικής αυτοδιοίκησης από το αξίωμά του (άρ. 236 παρ. 1 περ. γ΄ ν. 3852/2010) δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των άρ. 6 και 7 της Ε.Σ.Δ.Α.(βλ. ΣΕ 788/2014, 3376/2013, 519/2010, 3238/2007 κ.ά.), διότι αν και συναρτάται προς την αμετάκλητη ποινική καταδίκη αυτού για τα οριζόμενα αδικήματα, δεν αποτελεί  κύρωση, πειθαρχική ή ποινική, για το αμετακλήτως αποδοθέν σε αυτόν αδίκημα, αλλά διοικητικό μέτρο με σκοπό τη διασφάλιση της ομαλής και αδιάβλητης λειτουργίας του οικείου Ο.Τ.Α. Το Δικαστήριο έκρινε πως η αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

Επιμέλεια: Δέσποινα Λάμπρου / Επιστημονική Συνεργάτης ethemis

Η έκπτωση αιρετού άρχοντα Ο.Τ.Α. από το αξίωμά του λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης αυτού για κακούργημα ή για κάποιο από τα ειδικώς οριζόμενα στο άρ. 236 παρ. 1 του ν. 3852/2010 πλημμελήματα, συνιστά διοικητικό μέτρο που έχει θεσπισθεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, το οποίο επιβάλλει την απομάκρυνση του αμετακλήτως καταδικασθέντος από την ενεργό άσκηση των καθηκόντων του, ώστε να διασφαλίζεται η εύρυθμη και αδιάβλητη λειτουργία του Ο.Τ.Α. και το κύρος της ηγεσίας του.